Chaquí, Potosí: Kay 6, 7 p’unchaykuna junio killapi TAWA KAQ QUTUCHACHAKUY: AMAWTAS QHICHWAKUNA “ALLIN KAWSAYTA YUYAYCHASPAS” sutiyuq RUWAKURQA. Sinchimanta runa masikuna t’ukurirqanku ima laya Estadopitaq kunitan kachkanchik, Estado colonial nisqapisina kawsachkanchik, mayk’aqtaq Estado Plurinacional Bolivia suyupi sayarinqa? Nispa qhichwa simi parlaqkuna rimanarikurqanku.
CENDAq PURIYNIN: Centro de Comunicación y Desarrollo Andino Cochabamba (CENDA) kimsa chunka suqtayuq watanta (36) kay 2021 junt’aykun ¡Qhallalla CENDA! Raymicharikurqa kallpachaspapuni comunidadespaq kawsayninta, derechos humanos amaña sarusqa kananpaq, Constitución Política del Estado junt’akunanpaq.
Alliwan ñawirinapaq: Tata, mamakuna manaña wasipi qhichwa qalluta amañankuchu, wawakuna rimarinanpaq. Kikillantaq yachaywasipi qhichwa simita mana rimarikunchu, castilla simillata amañakuspa kanku...
LLAKIRIKUNAPAQ, qhichwa rimaymanta yacharinapaq CEJIS, CENDA instituciones waturikamurqanku comunidad Peñas - Jach’a Marka Tapacarí Cóndor Apacheta chiqata, (municipio Pazña, provincia Poopó, Oruro) yachanapaq imayna kachkan qhichwa rimay. Qhichwa rimayqa mana sapanchu purin, imaynataq qhichwa kawsayninchik kachkan, chayman jina thachkin. Qhichwa kawsayninchik phirisqa chayqa, kikillantaq qhichwa rimaypis phirikapun, qhichwa kawsayninchik thuru chayqa, qhichwa rimaypis thurullataq. Waynuchukuna, sipaskuna mañana qhichwa rimayta kallpachachkankuchu. Ajina qhawakun.
Toro Warkhu chiqapi, comunidad Paredonespi, Municipio Vacas, Provincia Arani, Cochabamba departamentopi ñawpaqman thaskirqa kay Iskay kaq Qutucharikuy “Pacha Qhawaqkunamanta”. Karqayku pusaq chunka aswan runas, qharikuna, warmikuna, waynuchukuna, sipaskuna, machu runas, tukuyniyku parlanarikurqayku sinchimanta “Tiempo purichiymanta”.