Kay puquchina llank’aypi tukuy familia yanapakunku; wawakuna juch’uymanta pacha tatankuta yanapanku, chayrayku kawsayninku uqhuki kay ruwaykuna kachkan:
Zona Andina chiqanpi, papa allana tiempopi, mama, tata, wawakuna ima, pacha puquy killamanta qallarinku (marzo), aymuray killakama (mayo) papa allayta tukuchinku.
Tukuy jallp’a patapi tiyakuqkuna papata tarpuspa kanku watantinta mikhunankupaq, nisunman mikhuyninkutaqa watantinpaq aseguraspa kanku.
Jawkaykuski killapiqa (junio) papa puquchisqankuta lakiyta qallarinku: Ch’uñupaq, mujupaq, mikhunapaq chanta ranqharimunapaq ima.
Puquynin kuraqpuni chayqa llaqtaman ranqhariq apanku, chay qullqiwantaq waq mikhuykunata rantispa wasinkuman apanku, mana chayri imatachá munanku chayta rantikunku.
Jallp’a patapi tiyakuqkunapata ajinamin kawsayninkuqa, watantinta mikhuykunata tarpunku, saqra paramanta, uywamanta jark’aspa kanku, kikillanmantataq uywakunata wanurayku michinku.
Manataq unquykuchu, nuqayku puquyniykuta mikhuyku.
“¡Imaynalla kakuchkankichiq! Sutiy Lourdes Quintana, kani Cóndor Huta comunidadmanta, municipio Cocapata, provincia Ayopaya, Cochabamba departamentomanta. Mamayta, tataytawan papa allaypi yanapachkani.
Kaypi achkha runakuna tiyakuyku, tukuyniyku achkha jallp’ayuqkunaqa papata, uqata, tarpurispa kayku, mayusniykupis tiyan, chaymanta uywakuna misk’i yakituta upyarinku.
Nuqaykupata llama, alpaca, ovejakuna kapuwayku, yachay wasiman mana riptiyku uywakunata michimuyku. Comunidadniykuqa chiri manataqmi unquykuchu, nuqayku puquykunaykuta mikkuyku, kallpaykuta, yuyayniykuta kallpachayku.
Comunidadniyqa sumaq k’achitu, loma k’uchumanta achkha cóndores phawa phawamunku, comunidadniyman chayraykucha chay sutita churanku
Munaspa jamuychiq waturiwayku; nuqayku sinchi kusisqapuni suyarisqayku” AÑASKITUMAN ajinata willarin Lourdes Quintana.
Nilda Pérez Guzmán- Técnico CENDA
