Acompañando las estrategias propias de manejo, control del territorio y los recursos naturales

SALUD, entrevista en Poopó-Oruro: “Janpi qhurakunata wawamantapacha apaykachani”

Municipio Poopopi Feria de Salud nisqatqa ruwakurqa, kaypi karqanku Centro de Salud, Universidad Siglo XX carrera enfermeriawan rirqa, kallarqankutaq Unidades Educativas, instituciones Visión Mundial, CENDA, waqkuna ima.


Uknin carpa ukhupi médico tradicional Sinforiano Núñez janpi qhurakunamanta rikuchichkarqa, payqa Médico SAFCI jina (Salud Familiar Comunitaria Intercultural) nisqawan llank'arichkasqa, paywan parlarirqayku, paytaq may kusisqa janpi qhurawan janpikunamanta willariwanchis.

"Chiriwan pasasqaspaq janpista apamuni"
Sinforiano Núñez médico SAFCI, Municipio Poopó willariwanchik: "Kay programa gobiernomanta jamusqa, anchata kusikuni chaymanta, yachachiwayku nuqaykuman, nuqatapis kunan médico tradicional SAFCI niwankuña. Wawamantapacha apaykachani kay janpista, kay yerbasta, kay saphista. Kay Poopó llaqtaman, feriaman apamurqani, wawaspi, waynuchuspi piensaspa, llaqta entero kaypiqa chiriwan pasasqa kaspa jinan, chaypaq janpi yakusta apamuni, qinturia, chilto, yareta, maranselas, t'ulas achka yerbas tiyan canpopi chaymanta apamuni".

 q medicina natural qinturia  1

q medicina natural yareta

"Kay SAFCI kawsanamanta ancha sumaq"
"Jay janpista wawakuna, jóvenes ukyaykunku, wisa nanaymanta, uma naymanta sanuyanankupaq, imarayku kayta nini, nuqa juch´uysitumantapacha kay janpista apaykachani, tukuy sunquywan tomachini, paykuna janpikunankupaq. Kay janpista pallani bibliata ñawispa, oraspa tata Diosmanta mañaspa, hermano kani, Pastor Sinforiano, tukuy laduta purini, ajinapi kay SAFCIwan tinkuni ari, kay SAFCI wakichiy kawsanamanta ancha sumaq kasqa. Doctora Gloria Poopópi kay institución SAFCI nisqata apaykachan. Chay niyta munasqa farmaciapi llaqta janpista, canpo kaq janpistawan ukllapi apaykachasanchik".

"Qhurastaqa llinphu lugaresmanta pallana"
"Kay janpi qhurasqa urquspi, lomaspi, mayuspi kachkan, kaytaqa llinphu lugaresmanta pallana. Wakichinamantaqa achkharaq parlanapaq, wakin qhurastaqa horata jina t'inpuchina, wakintaqa media horata, wakintaqa pasachinalla, chayta waq p'unchay ruwasunman, nuqa wakichiyman, tukuy runaq rikunanta, chay janpistari tukuyman tomachiyman".

Kay janpi qhuramanta wakichisqaqa waliq wawitaspaq wisa nanaypaq, uma nanaypaq, chiri pasasqapaq, kuraq runaspaqpis waliqllataq. Chaymantaqa warmikuna partomanta sumaq thuru sayarinankupaq waliqllataq, qharikunapaq próstata, riñones chay tukuyta yanapan kay janpisqa.
Runaman niriyman, kay janpi qhurasta t'inpuchikuchunku, chaywan janpikuchunku, kay janpistaqa tata Dios churan runapaq, yakutapis purituta t'inpuchisqata tomachunku, ancha atiyniyuq, chaywanqa sanitus kasunman".

q medicina natural añawayu

Visto 2624 veces
Compartir esa articulo

Sobre el Autor

CENDA

CENDA es una institución sin fines de lucro que acompaña las estrategias propias de manejo y control del territorio y recursos naturales. Comparte nuestros contenidos y síguenos en nuestras redes sociales para estar al tanto de nuestras actividades.

Sitio Web: cenda.org/joomla30
Inicia sesión para enviar comentarios