Kay Producto Interno Bruto nisqaqa, imatacha puquchin uk nación (empresas Agrícolas, industriales, mineras, gas, campesinos indígenas originarios puquchisqan ima, jinallataq llaqtaspi edificios ruwasqas, gobiernoq ruwasqasnin ima) chaykuna machkacha qullqichakun, anchay chay PIB nisqaqa. Ajinapi PIB percápita nisqataqa sapa uk runaman Bolivia suyupi t’aqapuwanchik.
Jinapi PIB percápitaqa 1.010 dolaresmanta 3.235 dolaresman yapakuspa 2005 watamanta 2014 watakama. Chaywan mana chaywan Bolivia waqchallapuni kakuchkan, paises latinoamericanos jap’iypiqa Haití sinchi waqcha nación, Boliviari Haití ñawpaqinpi kachkan. Banco Mundial nin África chiqapi waqcha naciones kanku, chayman rich’asqa Bolivia kasunman kasqa.
Boliviapi economía kimsa kutita yapakusqanqa, mana niyta munanchu tukuysitun runa kapuyniyuk kasqanta, uk ejmplo churasunman Potosipi Cooperativistas mineros kay pasaq wataspi achka qullqita jap’irqanku mineralesta explotaspa, jinapis mana tukuynin potosinoschu chay qullqitaqa jap’ichkanku. Uk machkhitalla qhapaqyanku mayoriataq kikillanpuni, manachay aswan waqcha kakuchkanku.
Manukuspallaña kawsachkanchik
Wakin ninku kunitan mundontinpi sinchin crisis kachkan. Kunitanpi precios mineralesmanta, petróleo, gas, soya, kinuwa kaqkunaqta pampapi kachkan, q’ala urmasqa. Ajinapi, Boliviapi chay economian imaynata matienekunqa? Manukuspachu? Kunitan Gobierno firmanña uk conveniota siete mil millones dolaresta manukunanpaq nación China nisqamanta, economianchis thaskinallanpaqpuni. Waliq kanman chayqa, ninku economiamanta yachaqkunaqa.
Boliviapi economía wiñan kimsa kutita jina, runataq mayoría waqchallapuni kakusanchik, qhapaqkunataq astawan qhapaq.